เทศกาลตรุษจีนถือเป็นเทศกาลที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของชาวจีนทั่วโลก และมีความสำคัญไม่แพ้วันขึ้นปีใหม่สากล โดยในปี พ.ศ. 2568 นี้ ตรงกับวันที่ 29 มกราคม 2568 ซึ่งเป็นวันแรกของปีมะเส็ง (Year of the Snake) ตามปฏิทินจันทรคติจีน เทศกาลนี้ไม่เพียงแต่เป็นการเฉลิมฉลองการเริ่มต้นปีใหม่เท่านั้น แต่ยังแฝงไปด้วยความหมายอันลึกซึ้งและประเพณีที่สืบทอดมาหลายพันปี
ความเป็นมาของเทศกาลตรุษจีน
ตรุษจีนมีประวัติศาสตร์ย้อนไปถึงสมัยราชวงศ์เซี่ย เมื่อกว่า 4,000 ปีก่อน เดิมทีเป็นเทศกาลเฉลิมฉลองการเก็บเกี่ยวและการขอบคุณสวรรค์ที่ประทานความอุดมสมบูรณ์ ตำนานเล่าว่า ในสมัยโบราณมีสัตว์ประหลาดชื่อ “เหนียน” ที่จะออกมาทำร้ายผู้คนในคืนส่งท้ายปีเก่า ชาวบ้านจึงใช้สีแดงและเสียงดังจากประทัดเพื่อไล่มันไป จนกลายเป็นประเพณีที่สืบทอดมาจนถึงปัจจุบัน
ช่วงเวลาสำคัญของเทศกาลตรุษจีน 2568
1. วันจ่าย (27 มกราคม 2568)
- เป็นวันเตรียมของไหว้และวัตถุดิบสำหรับทำอาหาร
- ชาวจีนจะจับจ่ายซื้อของที่จำเป็นสำหรับเทศกาล
- เป็นการเตรียมความพร้อมสำหรับพิธีกรรมต่างๆ
2. วันไหว้ (28 มกราคม 2568)
- ช่วงเช้า: ไหว้เทพเจ้าและสิ่งศักดิ์สิทธิ์
- ช่วงสาย: ไหว้บรรพบุรุษด้วยอาหารคาวหวาน
- ช่วงบ่าย: ไหว้ฮอเฮียตี๋ (ผีไร้ญาติ)
3. วันตรุษจีน (29 มกราคม 2568)
- วันขึ้นปีใหม่ตามปฏิทินจันทรคติ
- วันแห่งการเยี่ยมเยียนญาติผู้ใหญ่
- การแลกเปลี่ยนอั่งเปาและของขวัญมงคล
ความเชื่อและธรรมเนียมปฏิบัติในเทศกาลตรุษจีน
การแต่งกาย
- สวมใส่เสื้อผ้าใหม่สีแดง ซึ่งเป็นสีมงคล
- หลีกเลี่ยงการสวมใส่เสื้อผ้าสีดำหรือสีเทา
- สวมใส่เครื่องประดับทองหรือหยก เพื่อความเป็นสิริมงคล
อาหารมงคล
- เกี๊ยวน้ำ – สื่อถึงความมั่งคั่ง
- ปลา – ความอุดมสมบูรณ์
- ส้ม – ความโชคดีและความมั่งคั่ง
- ขนมนี่อั่ง – ความหวานชื่น
- บ๊ะจ่าง – ความสามัคคีในครอบครัว
ข้อห้ามในช่วงเทศกาลตรุษจีน
- ห้ามกวาดบ้านในวันตรุษจีน เพราะเชื่อว่าจะกวาดโชคลาภออกจากบ้าน
- ห้ามตัดผมในเดือนแรกของปีใหม่
- ห้ามพูดคำไม่เป็นมงคล
- ห้ามทำของแตกหรือชำรุด
การเตรียมบ้านรับตรุษจีน
การทำความสะอาดบ้าน
- ทำความสะอาดครั้งใหญ่ก่อนวันตรุษจีน
- จัดบ้านให้เป็นระเบียบ
- ประดับตกแต่งด้วยสีแดงและทอง
การตกแต่งบ้าน
- ติดตั้งโคมไฟสีแดง
- ประดับด้วยกระดาษตัดลายมงคล
- จัดวางส้มมงคลและดอกไม้มงคล
ความเชื่อเกี่ยวกับโชคลาภในปีมะเส็ง 2568
ปีมะเส็งถือเป็นปีแห่งความมีเสน่ห์และปัญญา โดยมีความเชื่อว่า
- เป็นปีที่เหมาะกับการเริ่มต้นธุรกิจใหม่
- มีโอกาสก้าวหน้าในหน้าที่การงาน
- การเงินมีแนวโน้มที่ดี
- ความสัมพันธ์มีความมั่นคง
การอวยพรในเทศกาลตรุษจีน
คำอวยพรภาษาจีน
- ซินเจียยู่อี่ – สวัสดีปีใหม่
- กงซีฟาไช้ – ขอให้รวย
- เสี่ยนไน่ฟาไช้ – ขอให้โชคดีในปีใหม่
ประเพณีการให้อั่งเปา
- ผู้ใหญ่ให้อั่งเปาแก่เด็กและคนโสด
- ใส่ธนบัตรใหม่
- ซองสีแดงเท่านั้น
เทศกาลตรุษจีน 2568 นี้ นอกจากจะเป็นการเฉลิมฉลองการเริ่มต้นปีใหม่แล้ว ยังเป็นโอกาสอันดีในการรวมญาติพี่น้อง สืบสานประเพณีอันดีงาม และส่งต่อความเชื่อและวัฒนธรรมสู่คนรุ่นต่อไป การเข้าใจความหมายและการปฏิบัติตนที่ถูกต้องในช่วงเทศกาลนี้จะช่วยให้เราได้รับพลังแห่งความเป็นสิริมงคลอย่างเต็มเปี่ยม และมีความสุขตลอดทั้งปีมะโรงที่กำลังจะมาถึงนี้